نادان را نبینى جز که کارى را از اندازه فراتر کشاند ، و یا بدانجا که باید نرساند . [نهج البلاغه]
کشکول سلامت1
مسمومیت گوارشی و توصیه های تغذیه ای
دوشنبه 95 تیر 21 , ساعت 8:18 صبح  

  مسمومیت، از رایج‌ترین بیماری‌های گوارشی در فصول گرم سال است که معمولا با عوارضی مانند تهوع، استفراغ و اسهال، همراه می‌شود. هرچند مسمومیت با انواع داروها یا مواد شیمیایی می‌تواند دستورالعمل‌های جداگانه‌ای برای درمان داشته باشد اما توصیه‌های تغذیه‌ای و درمانی برای بهبود انواع مسمومیت‌های غذایی، تقریبا مشابه یکدیگر برای تمام گروه‌های سنی و جنسی است. از این رو، در ادامه با دکتر محمدرضا وفا، متخصص تغذیه و دانشیار دانشگاه علوم‌پزشکی ایران، درباره تغذیه در بیماران مبتلا به مسمومیت گفت‌وگو کرده‌‌ایم.

اولین نکته‌ای که شما رعایت آن را به افراد دچار مسمومیت سفارش می‌کنید، چیست؟
     هرچند مسمومیت در اثر عوامل مختلفی ایجاد می‌شود و فردی که مسموم می‌شود باید برای تشخیص علت اولیه بیماری و درمان آن، حتما به پزشک مراجعه کند، اما به طور کلی در بیشتر موارد مسمومیت، فرد دچار تهوع، اسهال و استفراغ می‌شود. از این رو، توصیه اصلی ما به افرادی که درگیر مسمومیت شده‌اند، این است که پیش از هرکاری از مصرف تمام خوراکی‌هایی که باعث تحریک دستگاه گوارش و افزایش حرکات دودی در دستگاه گوارش می‌شوند، پرهیز کنند تا باعث تشدید عوارض ناشی از مسمومیت که همان اسهال و استفراغ است، نشوند.

منظورتان کدام مواد غذایی است؟
     تمام خوراکی‌های حاوی فیبر فراوان مانند میوه‌ها، سبزی‌ها، صیفی‌ها و غلات (مخصوصا غلات سبوس‌دار)، باید تا بهبود و ثبات نسبی وضعیت بیمار مسموم از برنامه غذایی او حذف شوند. این محصولات نباید به هر شکلی وارد رژیم غذایی این بیماران شوند. از طرف دیگر، فرد دچار مسمومیت باید وعده‌های غذایی‌اش را بیشتر و حجم غذاهای مصرفی‌اش را کمتر کند تا فشار کمتری به دستگاه گوارشی‌اش بیاید.

توصیه ابتدایی شما به اطرافیان افراد دچار مسمومیت چیست؟
     اینکه تا رسیدن به درمانگاه، به بیمار خود استرس ندهند؛ اطراف او را خلوت نگه دارند، اجازه دهند در هوای آزاد نفس بکشد و او را در شرایط گرم و مرطوب محیط قرار ندهند. اگر هر کدام از این موارد رعایت نشوند، حالت تهوع و استفراغ بیمار تشدید خواهد شد.

اولین خوراکی‌هایی که در دوران مسمومیت باید به بیمار مسموم داده شوند، کدام‌اند؟
     از آنجایی که بیمار دچار مسمومیت در اثر اسهال و استفراغ شدید، املاح زیادی را همراه آب از دست می‌دهد، باید املاح از دست رفته هم کنار آب بدن با تغذیه درست برای او تامین شود. اولین قدم برای تغذیه این بیماران، تغذیه کامل وریدی با کمک سرم‌ در کلینیک‌هاست. سپس باید غذاهای نیمه‌مایع و نرم، نیمه‌جامد و نرم و به تدریج هم غذاهای معمولی جامد در برنامه غذایی آنها جای بگیرد. اگر در هر مرحله از تغذیه، بیمار دوباره تحریک شود و عوارض مسمومیت مانند تهوع و استفراغ سراغش بیاید، باید مرحله‌بندی تغذیه او را به مراحل اولیه برگردانیم. از شروع مسمومیت و آغاز برنامه غذایی بیماران هم باید تقریبا هر 30 دقیقه یکبار، غذا را با حجم بسیار محدودی به آنها بدهیم تا دستگاه گوارشی‌شان کم‌کم آماده مصرف غذاهای معمولی شود. سوپ‌های رقیق حاوی ترکیبات ضدتهوعی مانند زنجبیل یا دارچین، می‌توانند گزینه مناسبی در دوران مسمومیت باشند و املاح از دست رفته بدن را هم جبران کنند.

این بیماران چگونه می‌توانند انرژی از دست رفته‌شان را جبران کنند؟
     وقتی که تهوع، اسهال و استفراغ بیمار کمی فروکش کرد و بیمار از فاز تغذیه کامل وریدی خارج شد، می‌توان آب گوشت یا آب مرغ را با ‌آب سبزی‌هایی که با کمی نمک مزه‌دار شده کنار کمی شکر (شکر حاوی گلوکز است و انرژی از دست رفته این بیماران را تامین می‌کند) و روغن مایع گیاهی، ترکیب کرد و برای جبران آب، املاح و انرژی از دست رفته در برنامه غذایی بیماران دچار مسمومیت قرار داد. این کار باعث جبران وزن از دست رفته بیماران، مخصوصا بیماران کودک و نوجوان می‌شود و آنها را سریع‌تر به شرایط قبل از بیماری برمی‌گرداند. البته حواستان باشد به دلیل مشکلات گوارشی پیش‌آمده برای چنین بیمارانی، ‌خوراکی‌های اسیدی مانند آب مرکبات، گوجه‌فرنگی و... را تا بهبود و ثبات وضعیت سلامت در رژیم غذایی آنها قرار ندهید.

آیا توصیه‌های خاصی برای کودکان مبتلا به اسهال که در سن رشد هستند هم مطرح می‌شود؟
     بله، برخی از این کودکان در معرض کمبود املاح و ویتامین‌های مختلفی قرار می‌گیرند که می‌تواند سلامتشان را به خطر بیندازد. از این رو، والدین نباید به هیچ عنوان مسمومیت یا اسهال و استفراغ کودک خود را نادیده بگیرند و تنها به درمان‌های خانگی اکتفا کنند. این کودکان در بسیاری از موارد به مکمل‌یاری با روی، پروتئین، آهن، ویتامین A و ویتامین E نیاز دارند که باید تحت نظر متخصص انجام شود.

به عنوان آخرین سوال اینکه اگر فردی در سفر با مسمومیت اعضای خانواده خود مواجه شد یا دسترسی به پزشک و درمانگاه تا ساعاتی برایش مقدور نبود باید در صورت مواجهه با مسمومیت چه‌کار کند؟ اولین توصیه غذایی برای تخفیف سریع علائم ناشی از مسمومیت برای چنین افرادی چیست؟
     اینکه همه خانواده‌ها در سفر یا شرایط خاص، حتما پودر ORS را همراه خود داشته باشند. این افراد می‌توانند در صورت ابتلا به مسمومیت، بلافاصله یک بسته از این پودر را در حدود 4 لیوان آب حل کنند و به تدریج به بیمار بدهند. از آنجایی که طعم این محلول چندان مناسب نیست و ممکن است کودکان در برابر مصرف آن مقاومت کنند، می‌توان محلول آنها را با چند قطره آبلیمو ترکیب کرد؛ هرچند تاثیر مصرف این محلول به صورت خالص، بسیار بیشتر و بهتر خواهد بود.

فاطمه افروغ

هفته نامه سلامت/577


نوشته شده توسط | نظرات دیگران [ نظر] 
درباره وبلاگ

کشکول سلامت1

همایون سلحشور فرد، کارشناس مهندسی بهداشت محیط
اوقات شرعی
فهرست اصلی
بازدید امروز: 187 بازدید
بازدید دیروز: 272 بازدید
بازدید کل: 996674 بازدید
شناسنامه
صفحه نخست
پست الکترونیک
پارسی بلاگ
فهرست موضوعی یادداشت ها
پرسش[300] . طب سنتی[159] . کنترل بیماری ها[122] . تغذیه سالم[109] . بهداشت مواد غذایی[83] . سلامت روان[81] . توصیه های ایام خاص[80] . پوست و مو[78] . کنترل عوارض[75] . سلامت کودکان[74] . چاقی[53] . سرطان[52] . تربیت فرزند[47] . خواص خوراکی ها[45] . ورزش و سلامت[44] . سلامت مادر و نوزاد[43] . شایعات[42] . مجموعه لینک[42] . سلامت فردی[41] . پوستر[41] . سلامت سالمندان[39] . رژیم درمانی[38] . سوژه نقد[38] . نگهداری مواد غذایی[38] . میوه[37] . سلامت دهان و دندان[37] . بارداری[37] . بهداشت خواب[36] . لبنیات[36] . سلامت کار و طب فیزیکی[35] . برنامه رادیویی[33] . روزه داری[31] . دیابت[30] . گزارش خبری[30] . مشکلات عضلانی و اسکلتی[30] . سلامت جنسی[28] . روغن[26] . چربی[24] . شیر[24] . تغذیه کودکان[23] . بهداشت آب[22] . رادیو معارف- دکتر میرغضنفری[22] . عوارض داروها[22] . عسل[20] . قند[20] . تمرین های ورزشی[20] . بدنسازی[20] . آلودگی هوا[20] . آسیب های رسانه[18] . سبزیجات[18] . سبک زندگی[17] . چای[17] . ایمنی و پیشگیری از حوادث[17] . ایدز[17] . مشکلات قلبی و عروقی[17] . مشکلات گوارشی[17] . محیط زیست[17] . مواد بهداشتی و آرایشی[17] . همسرداری[17] . دخانیات[16] . حافظه[15] . سلامت زنان[15] . سلامت سفر[15] . نمک[15] . نقد سلامت[15] . مشکلات تنفسی[15] . ماهی[15] . بهداشت پرتوها و تجهیزات[14] . بهداشت استخر[13] . آجیل[13] . تغذیه ورزشی[13] . پنیر[13] . سرماخوردگی[13] . گوشت[13] . نوشابه های گازدار[13] . نوشیدنی ها[13] . نیترات[13] . قهوه[12] . گیاهان دارویی[12] . فست فود[12] . فشار خون[12] . چشم[12] . بهداشت مسکن و اماکن عمومی[12] . پخت غذا[11] . افسردگی[11] . صیفی جات[11] . مرغ[11] . کنترل ناقلین[11] . کمک های اولیه[10] . کلسترول[10] . کالری[10] . نان[10] . سکته[10] . بهداشت پرتوها و تجهیزات[10] . بهداشت لوازم فردی[10] . تخم مرغ[9] . آلودگی صوتی[9] . دخاینات[9] . زانو[9] . ریزش مو[8] . تنقلات[8] . آنفولانزا[8] . اوتیسم[8] . بهداشت پرتوها و تجهیزات[8] . بهداشت ظروف[8] . سموم شیمیایی[8] . شریان[7] . یبوست[7] . تلفن همراه[7] . برنامه تلویزیونی[7] . برنج[7] . آلزایمر[7] . رادیو معارف-شفا[7] . سردرد[7] . سلامت خانواده[7] . روغن مالی[6] . دمنوش[6] . تلفن همراه[6] . تروریسم[6] . کبد[6] . مشکلات کلیه و مجاری ادرار[6] . کمر[6] . کنسرو[6] . عرقیات[6] . ماساژ[6] . ماست[6] . گوش[5] . گرمازدگی[5] . نفخ[5] . نوشابه[5] . پارازیت[5] . تب کریمه کونگو[5] . ترشی[5] . آکنه[5] . اخلاق پزشکی[5] . اسهال[5] . خرما[5] . دوغ[5] . جگر[5] . جمعیت[4] . خامه[4] . رادیو معارف- دکتر میرغضنفری[4] . سلامت مادر و نوزارد[4] . آرتروز[4] . بهداشت پرتوها و تجهیزات[4] . انواع توت[4] . نقد صدا و سیما[4] . معنویت[4] . وبا[4] . کمردرد[4] . گوشت طیور[4] . شکلات[4] . طب فیزیکی و سلامت کار[4] . عوارض دارو[3] . سموم شیمیایی[3] . شتر[3] . سلامت و ورزش[3] . مایکروفر[3] . لیموترش[3] . متفرقه[3] . مسواک[3] . کنترل بیماری ها[3] . هپاتیت[3] . نگهدای مواد غذایی[3] . بستنی[3] . MS[3] . آبلیمو[3] . تعریق[3] . بهداشت پرتوها و تجهیزات الکترونیکی[3] . پروبیوتیک[3] . سلامت مادر و کودک[3] . زناشویی[3] . حجامت[3] . حبوبات[2] . تیروئید[2] . توصیه های ایام خاص[2] . رب گوجه فرنگی[2] . رفتار های پرخطر[2] . رفتارهای پرخطر[2] . سبزی[2] . سرگیجه[2] . سرویس بهداشتی[2] . سلامت مردان[2] . سلامت سفر[2] . بیش فعالی[2] . ترین ها[2] . تاول[2] . آشپزی[2] . باقلا[2] . ناخن[2] . وررزش و سلامت[2] . کره[2] . کشک[2] . کلیپ[2] . کم خونی[2] . مشکلات کلیه و مجاری ادرار[2] . مدیریت بحران[2] . گوجه فرنگی[2] . سلامت وران[2] . ظروف مواد غذایی[2] . فاویسم . صبحانه . شوره سر . شکر . سلاکت دهان و دندان . سلامت کار و طب فیزیکی . سلامت کار و طب فیزیکی . سلامت کار و طب فیزیکی . شترمرغ . شایعات . شپش . سیب . مادر و نوزاد . لبینات . مایکروویو . مربا . مرگ . مشکلات مغز و اعصاب . مسکن . مشکلات عضلانی و اسکلتی . مشکلات قلبی و عروقی . هموفیلی . مواد بهداشتی و آرایشی . مواد بهداشتی و آرایشی . موارد بهداشتی و آرایشی . موز . نخودفرنگی . نرم افزار . کنترل بیماری ها . کنترل عواض . کنترل ناقیلن . کنترل یماری ها . کنتل بیماری ها . کنجد . کنترل بیماری ها . کنترل بیماری ها . کنترب بیماری ها . کنترل بیمار ها . کنترل بیماری . بادمجان . ایمنی . آلرژی . آبمیوه . الکل . ابولا . پروستات . پست و مو . بهداشت روان . بهداشت فردی . بهداشت لوازم فردی . بهداشت لوازم فردی . سلامت مادر و نوازد . سلامت دهان و داندان . سلامت سفر . سلامت سالمندان . سرکه . سس . زیتون . سامت دهان و دندان . روزه‌داری . خوشگوشت . خون دماغ . دمنونش . توصیه های ایام خاص . توصیه های ایام خاص . جاقی .
نوشته های پیشین

تیر 94
مرداد 94
شهریور 94
مهر 94
آبان 94
آذر 94
دی 94
بهمن 94
اسفند 94
فروردین 95
خرداد 95
تیر 95
مهر 95
آبان 95
آذر 95
دی 95
لوگوی وبلاگ من

کشکول سلامت1
اشتراک در خبرنامه

 
لیست کل یادداشت های این وبلاگ

ملاحظات اخلاقی در باب آلزایمر
مدیریت چشم ها
مواد لازم و طرز تهیه 3 ماسک خانگی ضدآکنه
تزریق انسولین با هدف عضله سازی
3 نوشیدنی انرژی زا که در طب سنتی توصیه می شود
هشدار درباره نوشیدنی های انرژی زا
11 عارضه افراط در مصرف نوشابه های انرژی زا
15 پیشنهاد کمکالری+پوستر
شایعه روغن هایی که لاغر می کنند، صحت ندارد
بهترین ورزشها برای بدترین درد پاشنه
[عناوین آرشیوشده]