«آنفلوآنزا در ایران وحشی شده است!» این هشداری بود که در نیمه آذرماه از سوی وزیر بهداشت اعلام شد. دکتر سیدحسن قاضی‌زاده هاشمی با اشاره به انتشار این بیماری در کرمان گفت: «متاسفانه تا کنون در کرمان 22 نفر به دلیل ابتلا به آنفلوآنزا فوت کرده‌اند و متاسفانه این آمار صحیح است. البته افراد صرفا به دلیل بیماری آنفلوآنزا فوت نمی‌کنند، بلکه حتما بیماری‌های زمینه‌ای دیگری نیز داشته‌اند...»

     پس از وزیر بهداشت، نوبت به علیرضا رزم‌حسینی، استاندار کرمان بود که در روز دانشجو، 16 آذر، با اعلام وضعیت زرد به خاطر شیوع بیماری آنفلوآنزا در کرمان عنوان کند که: «به همین دلیل، مدارس تمام مقاطع تحصیلی و مهدکودک‌های استان کرمان در روزهای 17 و 18 آذر تعطیل است.»

     اما در کنار اخبار نگران‌کننده‌ای که در ابتدای گزارش خواندید، خبرهای دلگرم‌کننده‌ای هم منتشر شد: «شبکه‌های اجتماعی همه چیز را بزرگ و غیرعادی نشان می‌دهند. ما بررسی کردیم و با وجود وسعت گرفتاری دیدیم که ویروس فعلی همان ویروس معمول است و موضوعی چندان غیرعادی نیست.» این واکنش دکتر محمود نبوی، معاون مرکز مدیریت بیماری‌های واگیر وزارت بهداشت بود در قبال اخبار منتشرشده درباره آنفلوانزای خوکی و قربانیانش که بسیاری را نگران و وحشت‌زده کرده بود؛ تا حدی که رئیس دانشگاه علوم پزشکی زاهدان هم با بیان اینکه تعداد مراجعان مشکوک مبتلا به آنفلوانزا به مراکز درمانی زیاد است، گفته بود اغلب این مراجعان مبتلا به آنفلوانزا نبوده‌اند و تنها سرماخوردگی معمولی دارند که با یک مقدار استراحت قابل کنترل و درمان است.

     دکتر محمود نبوی در گفت‌وگو با ایسنا تعداد جانباختگان آنفلوانزای نوع A در استان کرمان را 16 نفر اعلام کرده بود و موضوع را چندان غیرعادی ندانسته و گفته بود موج آنفلوانزا در آذرماه در کشور آغاز می‌شود بنابراین ویروس (فعلی) همان ویروس فصلی است که فعلا موج H1N1 آن آغاز شده و احتمالا در ماه‌های آینده موج H3N2 و B هم وارد کشور می‌شود.

     او در ادامه توضیح داده بود خاصیت آنفلوانزا این است که در فصل سرد حدود 5 تا 10 درصد جامعه را درگیر می‌کند که حدود یک درصد از افراد دچار ذات‌الریه می‌شوند و ذات‌الریه هم با درمان حتی به‌طور متوسط 7 درصد مرگ‌ومیر همراه دارد. این آمار در جوانان 3 درصد است و در افراد مسن تا 15 درصد هم می‌رسد، بنابراین از برخی از این تلفات گریزی نیست. دکتر نبوی تاکید کرده بود با توجه به جمعیت استان کرمان و موجی که شروع شده، این تعداد مرگ‌ومیر غیرعادی نیست و از تعداد معمولی بالاتر نبوده. در این استان 8 مورد مثبت ابتلا به ویروس آنفلوانزا نوع A تیپ H1N1 مشخص شد که منجر به فوت شده است. البته تعداد فوتی‌ها بیشتر بوده اما دلایل فوت، عوامل دیگری مانند تنگی نفس و نارسایی قلبی هم بوده. معاون مرکز مدیریت بیماری‌های واگیر وزارت بهداشت نامگذاری این آنفلوانزا به نام خوکی را کار درستی ندانسته و گفته: «آنفلوانزایی که در سال 2009 ایجاد شد، فقط ژن‌های خوک را نداشت، بلکه حاوی ژن‌های پرنده و انسان هم بود، بنابراین آنفلوانزایی که هم‌اکنون شاهد آن هستیم غیرمعمولی نیست، اما از آنجایی که ما مراقبت می‌کنیم، تعداد تلفات دقیقا مشخص می‌شود و این مساله غیرعادی نیست. ویروس نیز ویروسی فصلی است.» دکتر نبوی افرادی را که به این ویروس مبتلا شده‌اند، افرادی دانسته بود که دچار ضعف ایمنی بوده‌اند و باید ابتدای فصل سرما واکسن تزریق کنند، چراکه در صورت ابتلا به آنفلوانزا ابتلا به مرگ‌ومیر و عوارضش برای این گروه از افراد 10 برابر افراد سالم است. او تاکید کرده بود افرادی که ضعف سیستم ایمنی دارند مانند بیماران مبتلا به آسم، بیماران سرطانی که شیمی‌درمانی یا رادیوتراپی انجام می‌دهند، پیوند عضوی‌ها، دیابتی‌ها و... همین حالا هم واکسن تزریق کنند چراکه موج‌های بعدی در راه است و اگر این کار را انجام ندهند، احتمال مرگ‌ومیر در آنها افزایش می‌یابد. در کرمان نیز اکثر فوتی‌ها از همین اشخاص با رده سنی بالا بوده‌اند که بیماری‌های مختلف داشتند.

     نبوی با بیان اینکه زمانی که یک اپیدمی آغاز می‌شود، افراد باید مراعات اخلاق تنفسی را داشته باشند، در توضیح این مراعات اخلاقی گفت: «افرادی که بیمار می‌شوند، باید 2 یا 3 روز اول را در خانه بمانند و اگر ناچار به بیرون آمدن از خانه هستند، در مقابل دیگران سرفه نکنند، با آنها دست ندهند، با دیگران روبوسی نکنند و سایرین هم فاصله یک متری خود را از افراد سرماخورده را حفظ کنند.»

     او افزود: «بحث دیگر این است که در فصل سرما ویروس آنفلوانزا تا 8 ساعت روی سطوح می‌ماند بنابراین افراد باید به صورت مداوم دست‌های خود را با آب و صابون بشویند. این اقدام‌ها باعث کاهش ابتلا می‌شود و افرادی که پرخطر هستند نیز باید واکسن تزریق کنند.»

     معاون مرکز مدیریت بیماری‌های واگیر وزارت بهداشت همچنین گفت: «در حال حاضر موج اول آنفلوانزا در کرمان و جنوب شرقی کشور است و طبعا استان‌های دیگر را نیز در هفته‌های آینده درگیر می‌کند و قطعا کل کشور درگیر خواهد شد چراکه آنفلوانزا در یک جا نمی‌ماند و هر ساله در فصل زمستان کشور ما درگیر این ویروس می‌شود در حالی که عده زیادی که کم‌علامت هستند ویروس را پخش می‌کنند.»

     معاون بهداشت وزیر بهداشت نیز از شناسایی  65 مورد مبتلا به آنفلوانزا در کشور خبر داد و آمار فوت‌شده‌های ناشی از این بیماری را 16 نفر در استان کرمان و 4 نفر در سیستان و بلوچستان اعلام کرد و گفت: «افراد در معرض خطر، سالمندان و کسانی هستند که بیماری زمینه‌ای و مزمن دارندو باید اقدام‌هایی مانند تزریق واکسن و مصرف دارو برایشان انجام شود و اگر افراد عفونت میکروبی پیدا کردند، حتما به مصرف دارو نیاز دارند.»

هفته نامه سلامت551