سلامت: چه عواملی باعث بروز تومور کلیه میشود؟
تومورها به 2 گروه خوشخیم و بدخیم تقسیم میشوند. در هر 2 این تومورها چاقی بهعنوان یک عامل خطر محسوب میشود. این خانم هم وزن بالایی داشته است. همچنین مصرف دخانیات، سابقه خانوادگی و برخی از بیماریهای ژنتیکی، در ارتباط بودن با مواد شیمیایی و نفتی مانند کار در پالایشگاهها، رنگرزیها، تعمیرگاههای خودرو، تماس با دود و آلودگیهای محیطی و... میتوانند در بروز تومورها دخالت داشته باشند.
سلامت: چطور این خانم با تومور بزرگ هیچ علامتی نداشتند؟ اصلا علایم هشداردهنده سرطان کلیه چیست؟
علائم اولیه در تومورهای کلیوی خیلی کم ظاهر میشوند و علامت تشخیص تومور کلیه شامل خونریزی، درد و احساس توده در بدن است. وجود هر 3 این علائم در یک بیمار فقط در 10 درصد موارد دیده میشود. این بیمار هم اگرچه علامت ادراری نداشت اما متوجه سفتی شکمش شده بود و کمی هم از درد پهلوها رنج میبرد. با این حال با شکایت ریفلاکس و ترش کردن به متخصص گوارش مراجعه کرد و پزشک با معاینه شکم وجود تومور را تشخیص داد. البته پیدا کردن تومورهای کوچک در بیماران با جثه و شکم بزرگ کار سختی است اما تومور این خانم به قدری رشد کرده بود که با وجود شکم بزرگی که در حالت طبیعی داشت به راحتی قابل لمس و تشخیص بود. بعد از تشخیص توده در شکم بیمار، بررسیهای اولیه و راههای تشخیصی متفاوت از ایشان به عمل آمد. بیمار پس از اینکه متوجه تومور بزرگی در شکمش شد امیدی به عمل نداشت بنابراین اظهار کرد اگر تومورش بدخیم است اصلا عمل نشود، اما بالاخره او را راضی کردیم که تحت عمل جراحی قرار بگیرد تا تومورش خارج شود.
سلامت: تومورهای کلیه چقدر شیوع دارند؟
از نظر رتبهبندی میزان شیوع تومورهای کلیه بعد از تومورهای کولون، پستان و رحم قرار گرفته است اما با اینکه میزان شیوعش از آن 3 گروه کمتر است اما باز هم شیوع نسبتا زیادی دارد. سن شیوع تومورها هم معمولا 60-50 سالگی به بعد است و با افزایش سن، میزان بروز تومورها افزایش مییابد. در کشورهایی که میانگین سن افراد بالا میرود میزان شیوع بسیاری از بیماریها هم افزایش مییابد.
سلامت: اگر این خانم علائم ریفلاکس را نداشتند و به پزشک مراجعه نمیکردند چه اتفاقی میافتاد؟
تومور تقریبا تمام فضای شکم را پر کرده بود. در نتیجه به اندامهای داخلی فشار وارد میکرد. ضمن اینکه گسترش بیش از حد تومور به قسمتهای مختلف، عمل جراحی را سختتر از آنچه بود، میکرد؛ بهخصوص اگر توموری بدخیم و سرطانی باشد، به راحتی از زمان استفاده و ارگانهای مختلف بدن را درگیر میکند و جان بیمار را به خطر میاندازد. حتی اگر توموری بدخیم نباشد باز هم بزرگ شدن زیاد آن میتواند برای بیمار مشکلساز شود و روند درمان را طولانی و سخت کند.
سلامت: به نظر شما چرا بسیاری از مردم با وجود داشتن علائمی از بیماری از مراجعه به پزشک امتناع میکنند؟
متاسفانه مردم توجه چندانی به سلامت خود ندارند. هرچند عنوان میکنند مسائل اقتصادی ما را از مراجعه به پزشک بازمیدارد اما حقیقت این است که ما مبالغ زیادی را صرف لباسهای پرزرق و برق، مهمانیها، کادو دادنها، خرید وسایل آنچنانی خانه و... میکنیم اما حاضر نیستیم برای سلامت خودمان پول خرج کنیم. ضمن اینکه به نظر من مردم بعد از پخش سریال «در حاشیه» اعتماد خود را نسبت به پزشکان از دست دادهاند. در نتیجه در آخرین مراحل بیماری که علائم شدت یافته و کار درمان سختتر میشود ناچار به پزشک مراجعه میکنند. من بیمارانی دارم که به دلیل دیر مراجعه کردن، کلیهشان در حال از بین رفتن بوده است و همه اینها به دلیل بیاعتمادی مردم نسبت به امور درمانی پزشکان است. بیاعتمادی به هر سیستمی خطرناک است. در همان زمان هم اعتراضهایی نسبت به پخش این سریال داشتیم که به جایی نرسید. اگر مشکلی وجود دارد باید با آن برخورد کرد نه اینکه فیلم طنز برایش ساخت و وجهه همه پزشکان را خراب کرد چون ضرر آن دقیقا متوجه جامعه خواهد شد. وقتی صدا و سیما یک فیلم پرمخاطب با کارگردانی قوی و بازیگران حرفهای در مورد پزشکان میسازد و وجهه آنها را خراب میکند، ما چطور بعد از آن میتوانیم پشت دوربین همین صدا و سیما قرار بگیریم و در مورد بهداشت، پیشگیری از بیماریها و مراجعه دورهای به پزشکان صحبت کنیم؟ قطعا تاثیری که اینگونه فیلمها روی مخاطب میگذارند زمان زیادی طول خواهد کشید و به دست آوردن اعتماد دوباره مردم کار سختی خواهد بود.
سلامت: مصرف خودسرانه داروها هم میتواند در چنین مواردی کار را سختتر کند؟
من بیماری ندارم که قبل از مراجعه به مطب چند بار به داروخانه و عطاریها نرفته باشد و با نظر افراد غیرمتخصص دارو تهیه نکرده و نخورده باشد. اگر این افراد با مصرف خودسرانه داروها نتیجه بگیرند، دیگر قید مراجعه به پزشک را میزنند اما چون معمولا نتیجه قطعی نمیگیرند و علائمشان شدت پیدا میکند ناچار نزد پزشک میروند، بنابراین مراجعه به پزشک معمولا اولین اقدامی نیست که بیماران انجام میدهند. مثلا بسیاری از بیمارانی که سنگ کلیه دارند به جای مراجعه به پزشک سعی میکنند با مصرف داروهای گیاهی، سنگ کلیهشان را دفع کنند. در حالی که داروی گیاهی استانداردی که در دنیا شناخته شده باشد و بتوان از آن بهعنوان درمان قطعی سنگ کلیه استفاده کرد، نداریم.
سلامت:چه توصیهای به افراد جامعه دارید؟
توصیه میکنم با مشاهده هر علامت جدیدی در بدنشان حتما به پزشک مراجعه و آن را پیگیری کنند. بهخصوص اگر بیماری علائمی مانند خون در ادرار، سوزش ادرار، درد پهلو و... داشت، حتما برای پیشگیری از بیماریهای کلیه بهخصوص نارسایی کلیه آنها را جدی بگیرد و برای معاینه و بررسی به پزشک مراجعه کند.